Metoda Marii Montessori
Maria Montessori (1870- 1952) zaliczana jest do grona reformatorów edukacji wczesnoszkolnej i umieszczana w nurcie pedagogiki alternatywnej. Fenomenem myśli Montessori jest postrzeganie dziecka jako niepowtarzalnej indywidualności i stwarzanie dla niego najbardziej optymalnych warunków rozwoju. Podstawą metody jest nauczanie wielozmysłowe, które umożliwia oddziaływanie na wiele zmysłów. Pedagogika Marii Montessori daje dziecku szansę wszechstronnego rozwoju: fizycznego i duchowego oraz kulturowego i społecznego; wspiera jego spontaniczną i twórczą aktywność.
Cele pedagogiki Montessori:
- rozwijanie samodzielności i wiary we własne siły,
- wypracowanie szacunku do porządku i do pracy,
- wypracowanie zamiłowania do ciszy i w tej atmosferze do pracy indywidualnej i zbiorowej,
- osiąganie długotrwałej koncentracji nad wykonywanym zadaniem,
- wypracowanie postaw posłuszeństwa opartego na samokontroli a nie na zewnętrznym przymusie,
- uniezależnienie od nagrody,
- formułowanie postaw wzajemnej pomocy bez rywalizacji,
- szacunek dla pracy innych,
- rozwijanie indywidualnych uzdolnień i umiejętności współpracy,
- osiąganie spontanicznej samodyscypliny wynikającej z dziecięcego posłuszeństwa.
Zadania pedagogiki Montessori:
- uczenie przez działanie: dzieci zdobywają wiedzę i praktyczne umiejętności poprzez własną aktywność, w przemyślanym środowisku pedagogicznym, przy współpracy z nauczycielami,
- samodzielność: dzieci swobodnie wybierają rodzaj, miejsce, czas i formę pracy (indywidualną i z partnerem) przy zachowaniu reguł społecznych. Rozwijają indywidualne uzdolnienia i uczą się realnej oceny swoich umiejętności,
- koncentracja: dzieci ćwiczą dokładność i wytrwałość przy wykonywaniu konkretnych zadań,
- lekcje ciszy: dzieci uczą się współpracować w cichych zajęciach indywidualnych i grupowych,
- porządek: dzieci zdobywają umiejętność przestrzegania zasad porządku w otoczeniu i swoim działaniu,
- społeczne reguły: dzieci uczą się przestrzegać reguł,
- obserwacja: jest kluczem dorosłych do poznania świata dziecka.
Materiały Montessori
- Oryginalny zestaw pomocy, zwany Materiałem Montessori posiada następujące cechy:
- prostota, precyzja i estetyka wykonania,
- uwzględnienie zasady stopniowania trudności,
- dostosowany do potrzeb rozwojowych dziecka,
- budzenia ciekawości i zainteresowań dziecka,
- przechodzenie od materiału konkretnego do bardziej abstrakcyjnego,
- konstrukcja umożliwiająca samodzielną kontrolę błędów,
- logiczna spójność ogniw ciągów tematycznych,
- ograniczenie: dany rodzaj występuje tylko raz, w jednym egzemplarzu.
Można go podzielić na następujące kategorie:
- materiał do ćwiczeń z praktycznego życia- związany z samoobsługą, troską o środowisko, zwyczajami i normami społecznymi,
- materiał sensoryczny- rozwijający poznanie zmysłowe, służy pobudzaniu aktywności umysłowej,
- materiały do nauki języka, matematyki, kultury i innych dziedzin wiedzy,
- materiały artystyczne związane z ekspresją muzyczną, plastyczną i zręcznościową dziecka.
